در این روز درسال 2 هـ، آقا و سرور ما خاتم الأنبیاء صلّی الله علیه و آله، امیر المؤمنین علیه السلام را به سیّده نساء عالمیان فاطمه زهرا بتول عذرا علیها السلام تزویج فرمود. (1)
این ماجرا بعد از رجوع از جنگ بَدر در روز سه شنبه 6 ذی الحجّه واقع شده است. (2)
امام صادق علیه السلام فرمود :
اگر خداوند متعال امیر المؤمنین علیه السلام را خلق نمی کرد، در تمام زمین انسانی که کفو و شایسته همسری با حضرت فاطمه علیها السلام باشد یافت نمی شد؛ از آدم ابو البشر و بعد از او». (3)
← خواستگاری از فاطمه علیها السلام
هنگامی که سن مبارک بتول عذرا حضرت صدّیقه فاطمه ی زهرا علیها السلام نه سال کامل شد، از اطراف و اکناف اهل مدینه و عظمای قبایل و رؤسای عشایر و صاحبان ثروت و مکنت به خواستگاری حضرت آمدند.
عدّه ای از منافقان نیز این جرأت را به خود دادند که با کمال بی شرمی به خواستگاری آن حضرت بیایند.
هنگام خواستگاریِ بعضی از آن ها، رسول اکرم صلّی الله علیه و آله بسیار ناراحت شدند، و به عدّه ای از منافقان که اعتراض کردند، فرمودند :
«من شما را رد نکردم، بلکه خدا شما را رد کرده و امر فاطمه علیها السلام از جانب خداوند متعال معیّن می شود».
آنان غافل از این بودند که این گوهر گران بها را خداوند در سایه عزّت و حراست خود حفظ فرموده و او را در خور استعداد ابناء دنیا از ملوک و رعایا و ارباب فقر و غنا قرار نداده است؛ بلکه او را برای وصیّ پیامبر صلّی الله علیه و آله ذخیره فرموده است. (4)
از امام حسین علیه السلام روایت شده که فرمود :
روزی حضرت رسول صلّی الله علیه و آله در خانه امّ سلمه بود.
فرشته ای با هیبت خاصّی بر آن حضرت نازل شد که با لغات گوناگون که به یکدیگر شباهتی نداشت مشغول تسبیح و تقدیس خداوند بود.
او عرض کرد :
صرصائیلم. خداوند مرا نزد شما فرستاده که به شما بگویم :
«نور را با نور تزویج کن».
حضرت فرمود :
«چه کسی را با چه کسی» ؟
گفت :
«فاطمه علیها السلام را با علی بن ابی طالب علیه السلام».
منابع : 1. مصباح المتهجد : ص 613. 2. امالی طوسی رَحِمَهُ الله : ج 1، ص 42. بشارة المصطفی صلّی الله علیه و آله : ص 276. 3. کافی : ج 1، ص 461. 4. عیون اخبار الرضا علیه السلام : ج 1، ص 64.
جشنی آسمانی بخش دوم خواستگاری
ازدواج امیر المؤمنین و حضرت زهرا علیهما السلام
لذا پیامبر صلّی الله علیه و آله فاطمه علیها السلام را در حضور جبرئیل و صرصائیل به عقد علی علیه السلام در آورد و این عقد در زمین بود.
در این هنگام پیامبر صلّی الله علیه و آله به میان شانه های این ملک خدا نگریست و دید نوشته است :
«لا اله إلا الله، محمّد رسول الله، علی بن ابی طالب مقیم الحجة».
فرمود :
ای صرصائیل، از کی این جمله بین شانه های تو نوشته شده ؟
گفت :
دوازده هزار پیش از آن که خداوند متعال دنیا را بیافریند. (5)
مراسم عروسی
هنگامی که حضرت فاطمه علیها السلام را در شب ازدواج به خانه علی علیه السلام می بُردند، پیامبر صلّی الله علیه و آله از جلو ایشان، جبرییل در سمت راست، میکاییل در سمت چپ و هفتاد هزار فرشته پشت سر حضرتش حرکت می کردند و در آن حال خدا را تسبیح می گفتند و تقدیس می کردند که این تقدیس و تسبیح تا طلوع فجر ادامه داشت. (6)
جبرییل زمام ناقه ای که آن حضرت را می بُردند و اسرافیل رکاب و میکاییل دنبال آن را گرفته بود، پیامبر صلّی الله علیه و آله جامه های فاطمه علیها السلام را منظم می کرد، و هفتاد هزار ملک با دیگر فرشتگان تکبیر می گفتند؛ امّا به حسب ظاهر سلمان زمام ناقه را گرفته بود و حمزه و عقیل و جعفر علیهم السلام از اهل بیت از قفای حضرت فاطمه علیها السلام و بنی هاشم با شمشیر های کشیده می آمدند، و همسران پیامبر صلّی الله علیه و آله از پیش روی می آمدند.
پیامبر صلّی الله علیه و آله آن ها را به مسجد طلبید و دست فاطمه علیها السلام را در دست علی علیه السلام نهاد و فرمود :
«بارک الله فی ابنة رسول الله»؛ و نیز فرمود :
«هذه ودیعتی»؛ و بعد از مراسمی مخصوص، پیامبر صلّی الله علیه و آله در حقّ آن ها و نسل ایشان دعا کرد.
سپس فرمود :
«مرحباً ببحرین یلتقیان و نجمین یقترنان».
سپس پیامبر صلّی الله علیه و آله از نزد ایشان بیرون آمد و چهار چوب در را گرفت و فرمود :
«طهَّر کما الله طهَّر نسلکما، انا سلم لمن سالمکما و حرب لمن حاربکما، استودعکما الله و اَستخلفه علیکما». (7)
آنگاه همه به منازل خود رفتند و از زنان جز اسماء کسی نزد فاطمه علیها السلام نماند، و این به خاطر وصیّت حضرت خدیجه علیها السلام بود که هنگام وفات گریست و از اسماء عهد و پیمان گرفت که در شب عروسی حضرت فاطمه علیها السلام آن حضرت را تنها نگذارد.
اسماء هم به عهد خود وفا کرد و چون ماجرا را برای پیامبر صلّی الله علیه و آله نقل کرد، آن حضرت یاد حضرت خدیجه علیها السلام کرد و گریست و در حقّ اسماء دعا فرمود. (8) منابع : 5. بحار الأنوار : ج 43، ص 111، 123. 6. مناقب آل ابی طالب علیهم السلام : ج 3، ص 402. 7. همان : ج 3، ص 403. 8. کشف الغمة : ج 1، ص 366.
جشنی_آسمانی بخش سوم مهریه
زدواج امیر المؤمنین و حضرت زهرا علیهما السلام
مهریه ی حضرت زهرا علیها السلام
در مقدار و نوع مهریه ی آن حضرت روایات مختلفی وارد شده است :
ـ یک لباس مشکی بلند و یک پوست گوسفند و مقداری عطر. (9) ـ یک لباس نرم و ملایم و یک زره و زیر اندازی از پوست قوچ. (10) ـ یک لباس نرم و ملایم و مشکی بلندو یک زره حَطَمی. (11) ـ چهار صد و هشتاد درهم. (12) ـ چهار صد مثقال نقره. (13) ـ پانصد درهم، که علّامه مجلسی و ابن شهر آشوب رَحِمَهما الله می فرمایند :
اصحّ اقوال همین قول است. (14) ـ زره حَطَمی که ارزش آن سی درهم بود. (15) ـ دَرع حَطَمی و پوست قوچ یا میش. (16) ـ یک شتر. (17) ـ دَرع حَطَمی. (18) ـ یک پنجم زمین.
پیامبر صلّی الله علیه و آله فرمود :
«در آسمان معیّن شده که مهریه ی آن حضرت علیها السلام یک پنجم زمین است. پس هر که در زمین راه برود در حالی که با او و فرزندانش دشمن باشد، قدم زدن او تا روز قیامت در زمین حرام است». (19)
ـ یک پنج زمین و چهار صدو هشتاد درهم. (20)
امام باقر علیه السلام فرمود :
مهر فاطمه علیها السلام یک پنجم دنیا و دو سوّم بهشت است، و در زمین چهار نهر فرات، نیل، نهروان و بلخ برای حضرت فاطمه علیها السلام است. خداوند به پیامبر صلّی الله علیه و آله فرمود :
«ای محمّد، تو فاطمه را به مهریه ی پانصد درهم به ازدواج علی در آور تا سنّتی در بین امّت تو باشد». (21)
در روایت دیگر :
«یک چهارم دنیا و تمامی بهشت و جهنّم است، که دوستان خود را داخل بهشت می کند و دشمنان خود را به جهنّم روانه می نماید». (22)
در روایت دیگر مهریه ی آن حضرت نصف دنیا ذکر شده است. (23)
← ولیمه ی عروسی
اثاث منزل و ولیمه ی عروسی حضرت زهرا علیها السلام چنین بود که پیامبر صلّی الله علیه و آله به امیر المؤمنین علیه السلام فرمود :
«زِرِه خود را بفروش».
آن حضرت زره را فروخت و پول آن را خدمت پیامبر صلّی الله علیه و آله آورد.
پیامبر صلّی الله علیه و آله مقداری را جهت تهیّه غذای عروسی به امّ سلمه دادند. بنابر بعضی روایات نصف از لوازم غذا را پیامبر صلّی الله علیه و آله و نصف دیگر را امیر المؤمنین علیه السلام تهیّه نمودند.
← جهازیه ی حضرت زهرا علیها السلام
مقداری را هم به بلال و عمّار دادند که از بازار لوازم خانه را خریداری کنند.
منابع : 9. بحار الأنوار : ج 43، ص 113. مناقب آل ابی طالب علیهم السلام : ج 3، ص 400. 10. کافی : ج 5، ص 377. بحار الأنوار : ج 43، ص 144. 11. همان : ج 5، ص 378. 12. مناقب آل ابی طالب علیهم السلام : ج 3، ص 399. 13. بحار الأنوار : ج 43، ص 112، 119. 14. دلائل الأمامة : ص 18. 15. قرب الأسناد : ص 173. 16. مناقب آل ابی طالب علیهم السلام : ج 3، ص 399. بحار الأنوار : ج 43، ص 113. 17. افحام الأعداء و الخصوم : ص 47. 18. کافی : ج 5، ص 377. 19. بحار الأنوار : ج 43، ص 113. 20. مناقب آل ابی طالب علیهم السلام : ج 3، ص 400. 21. بحار الأنوار : ج 43، ص 113. 22. امالی طوسی : ص 668. 23. دلائل الإمامة : ص 92.
جشنی_آسمانی بخش چهارم جهیزیه
یک پیراهن، یک عدد روسری، قطیفه سیاه خیبری یا عبای سیاه، پرده ی نازک پشمی، یک عدد حصیر از بافته های قریه ی هَجَر، آسیای دستی، یک عدد طشت مسی، مشک برای آب آوردن، کاسه ای سفالین، مَشکی مخصوص خنک کردن آب، ابریقی که طرف بیرونش رنگ شده بود، کوزه ی سفالین، پوست گوسفند. (24)
امیر المؤمنین علیه السلام می فرماید :
در آن شب که دختر پیامبر صلّی الله علیه و آله به خانه ی من آمد، بسترمان جز یک پوست گوسفند نبود. (25)
در جای دیگر از آن حضرت نقل شده که فرمود :
من با فاطمه علیها السلام در حالی ازدواج کردم که جز یک پوست گوسفند چیزی نداشتیم که شب بر روی آن می خوابیدیم و روز عُلُوفه ی شترمان را بر روی آن می ریختیم و خدمتگزاری در خانه نداشتیم. (26)
در روایتی دیگر می فرماید :
پیامبر صلّی الله علیه و آله به خانه ی ما آمد در حالی که ما بر روی خود قطیفه ای انداخته بودیم که اگر از طول، آن را به روی خود می کشیدیم، پهلویمان خالی می شد و اگر از عرض می انداختیم سر و پاهایمان بدون روپوش می ماند. (27)
بعضی از اهل سنّت نقل کرده اند :
هنگامی که فاطمه علیها السلام به خانه ی علی علیه السلام رفت، در خانه ی آن حضرت چیزی جز ریگ پهن شده، کوزه ی سفالین، بالش و ظرفی برای آب نیافت. (28)
بنابر نقلی دیگر دو کوزه ی کوچک، ظرف مخصوص شیر که از چوب می تراشیدند، سبویی سبز رنگ که روغن یا آرد در آن می ریختند، چهار بالش یا متکا یا پُشتی با رویه ای از پوست پر از گیاه خشک سبز رنگ، از اثاثیه ی منزل بود. (29)
عروسی و شرکت کنندگان
در بعضی روایات آمده است که 29 یا 30 روز بعد از خرید، امیر المؤمنین علیه السلام صبر کرد تا اینکه جعفر و عقیل به آن حضرت گفتند :
از پیامبر صلّی الله علیه و آله بخواه که همسرت را به خانه بیاوری.
بعضی همسران پیامبر صلّی الله علیه و آله گفتند :
ما از پیامبر صلّی الله علیه و آله خواهش می کنیم که شما همسرت را بیاوری. منابع : 24. بیت الأحزان : ص 57. 25. مناقب آل ابی طالب علیهم السلام : ج 2، ص 112. 26. ذخائر العقبی : ص 35. 27. همان : ص 49، 106. 28. فاطمة الزهرا علیها السلام بهجة قلب المصطفی صلّی الله علیه و آله : ص 477 (674)، از المناقب احمد بن حنبل (خطّی). 29. بحار الأنوار : ج 43، ص 94.
جشنی_آسمانی بخش پنجم ولیمه
پیامبر صلّی الله علیه و آله فرمود :
«ما انتظار داریم خود او بیاید و از ما در خواست کند».
امیر المؤمنین علیه السلام می فرماید : عرض کردم :
«حیا مانع من می شود».
پیامبر صلّی الله علیه و آله اجازه ی مجلس عروسی و ولیمه را فرمودند، و به امیر المؤمنین علیه السلام فرمودند :
«هر کس را دوست داری دعوت کن».
زنان به کار زن ها و امیر المؤمنین علیه السلام و عمّار و بلال و چند نفر دیگر به کار مجلس مردها که در مسجد بود، می رسیدند.
اصحاب با هدایای خود در جشن عروسی آن دو نور الهی شرکت کردند، و از ولیمه ی عروسی که به دستور پیامبر صلّی الله علیه و آله فراهم آمده بود، میل کردند.
در آن مجلس 4000 نفر از آن طعام خوردند و پیامبر صلّی الله علیه و آله غذایی برای امیر المؤمنین و فاطمه علیهما السلام فرستاد، در حالی که چیزی از آن غذا کم نشد و همچنان به جای ماند، با وجود اینکه سه روز از آن تناول می کردند.
شب با مراسمی مخصوص، حسب الأمر پیامبر صلّی الله علیه و آله آن دو بزرگوار را به حجره ی امّ سلمه آوردند. امّ سلمه می گوید :
هنگامی که خورشید غروب کرد، پیامبر صلّی الله علیه و آله فرمود :
«فاطمه را بیاور».
من رفتم و دست فاطمه علیها السلام را گرفته در حالی که لباسش بر زمین کشیده می شد و از خجالت و شرم عرق از چهره اش جاری بود، آن حضرت را نزد پدر بزرگوارش آوردم. هنگامی که خدمت آن حضرت رسید، از شدّت خجالت پایش لغزید.
پیامبر صلّی الله علیه و آله فرمود :
«خداوند تو را از لغزش های دنیا و آخرت نگه دارد».
هنگامی که پیش روی آن حضرت قرار گرفت، چادر را از صورت فاطمه علیها السلام کنار زد تا علی علیه السلام چهره ی او را ببیند. سپس دست او را در دست علی علیه السلام قرار داد و این گونه بود که این زندگی نورانی آغاز شد. (30)
ثمره ی ازدواج نورانی
ثمره ی این ازدواج مبارک و نورانی و الهی پنج فرزند بود.
دو امام معصوم علیهما السلام، آقا و مولایمان حضرت مجتبی علیه السلام و سرور شهیدان حضرت ابا عبدالله علیه السلام، دو دختر حضرت عقیله بنی هاشم زینب کبری و جناب امّ کلثوم علیهما السلام، که این فرزندان در زمان حیات پیامبر صلّی الله علیه و آله در مدّت نه سال به دنیا آمدند.
آخرین فرزند ایشان حضرت محسن علیه السلام بود که بعد از شهادت پیامبر صلّی الله علیه و آله به مدّت چند روز به وسیله ی ضربه های بین در و دیوار و کتک های منافقین و ظالمین به شهادت رسید. (31) منابع : 30. بحار الأنوار : ج 43، ص 96 ـ 95، 114. 31. دلائل الإمامة طبری : ص 104، 134. تاریخ الأئمه علیهم السلام : ص 16.
جشنی آسمانی بخش ششم زندگی نورٌ عَلَی نورٍ
حضرت فاطمه علیها السلام نُه سال و 75 روز یا 95 روز در منزل امیر المؤمنین علیه السلام زندگی کرد تا آنکه بعد از شهادت حضرت محسن علیه السلام به شهادت رسید.
ازدواج آسمانی
بین ازدواج آن حضرت در آسمان و تزویج آن ها در زمین چهل روز فاصله بود. (32)
در اوّل یا ششم ذی الحجّه (33) در حالی که طرف ایجاب عقد خداوند متعال و طرف قبول جبرئیل و خطبه خوان راحیل بود. شاهدان حاملان عرش و 70 نفر از فرشتگان بودند. نثار کننده ی نقل این عروسی رضوان خزانه دار بهشت، و آنچه نثار شد درّ و یاقوت و مرجان، و حجله دار این زفاف اسماء یا امّ ایمن بود و نتیجه ی این ازدواج ائمّه ی اطهار علیهم السلام. (34)
اقوال در روز ازدواج حضرت
اقوال در ازدواج چنین است :
عقد در صفر و ازدواج در ذی الحجّة (35)، یا بعد از باز گشت از جنگ بَدر (36)، عقد بعد از یک سال از هجرت و ازدواج بعد از آن نزدیک به یک سال (37)، عقد در ماه رمضان و ازدواج در ذی الحجّه (38)، عقد در رجب قبل از جنگ بدر و ازدواج در ذی الحجّه (39)، عقد در رجب و ازدواج بعد از باز گشت امیر المؤمنین علیه السلام از بَدر (40)، عقد در ربیع الاوّل و ازدواج هم در ربیع الاوّل (41)، عقد در اوّل ذی الحجّه و ازدواج در ششم ذی الحجّه بعد از جنگ بَدر (42)، عقد در چند شب باقی مانده از صفر و ازدواج در ذی الحجّه (43)، عقد در محرّم و ازدواج در ذی الحجّه. (44)
عقد در اوّل ذی الحجّه سال دوّم هجرت (45)، یا در 25 ذی الحجّه (46)، یا سه روز مانده از ماه صفر سال 2 هـ (47)، یا در 15 رجب پنج ماه پس از هجرت. (48).
ازدواج بعد از باز گشت از بَدر در اوایل شوال یا در روز سه شنبه ششم ذی الحجّه (49)، یا در 19 ذی الحجّه (50) یا در 21 محرم سال 3 هـ (51) یا دو روز مانده از ماه صفر؛ چهار ماه بعد از بَدر. (52)
منابع : 32. دلائل الإمامة : ص 93. بحار الأنوار : ج 43، ص 110. 33. بحار الأنوار : ج 43، ص 110. و ... . 34. همان : ج 43، ص 98، 99، 102، 107، 128. و ... . 35. همان : ج 19، ص 192. و ... . 36.همان : ج 43، ص 9. مقاتل الطالبین : ص 30. 37. الثغور الباسمة : ص 27. البدء و التاریخ : ج 5، ص 20. 38. کشف الغمّة : ج 1، ص 364. و ... . 39. نظم درر السمطین : ص 189. 40. بحار الأنوار : ج 19، ص 193. و ... . 41. همان : ج 19، ص 193. 42. همان : ج 43، ص 6. مناقب آل ابی طالب علیهم السلام : ج 3، ص 405. 43. همان : ج 19، ص 193 ـ 192. 44. شرح احقاق الحقّ : ج 10، ص 351. الشرف المؤبّد : ص 55. 45. مسار الشیعة : ص 17. و ... . 46. بحار الأنوار : ج 35، ص 261. 47. تاریخ دمشق : ج 3، ص 128، ج 12، ص 128. 48. مسار الشیعة : ص 35. و ... . 49. امالی طوسی : ص 43. و ... . 50. تقویم المحسنین : ص 14. وقائع الشهور : ص 239. 51. مسار الشیعة : ص 26. بحار الأنوار : ج 95، ص 197. 52. نظم درر السمطین : ص 189. مقتل الحسین علیه السلام (خوارزمی) : ج 1، ص 128.
عضو شوید
عضویت سریع
آمار مطالب
آمار بازدید